Blockchain: de hype voorbij – over toepassingen en mogelijkheden.
Is blockchain een hype of de grote belofte? Het is de vraag waar velen mee spelen. JOINSON&SPICE volgt de ontwikkelingen op dit gebied nauwlettend, bijvoorbeeld met experimenten en deelname aan besloten groepen. Wij hebben een visie. En die delen we vandaag.
Leestip: we slaan vandaag de hype van de Bitcoin en haar (volatiele) koers even over. We gaan het over interessanter zaken hebben. Deze blog bestaat uit de volgende onderdelen, die ieder apart, of samen als geheel kunnen worden gelezen:
Blockchain in het kort
Heb je een meeting over de mogelijkheden van Blockchain voor jouw bedrijf? Zorg dat je weet waar het over gaat. Ik doe een poging voor een zeer korte samenvatting, zonder de waarheid geweld aan te doen:
Blockchain is de technologie waarop de bekende Bitcoin gebouwd is. Drie fundamenten staan daarin centraal: de chain of trust, het distributed ledger en consensus. Ik leg ze uit:
Het eerste betekent dat elke transactie de ‘checksum’ van de voorgaande transactie opslaat, een soort zegel. Zo is het niet mogelijk om (ongemerkt) wijzigingen achteraf aan te brengen; de opvolgende checksums kloppen dan immers niet meer. De slimme lezer denkt nu: dan pas ik de checksums toch ook aan? Juist! Maar dat is waar het distributed ledger interessant wordt: alle gebruikers van het netwerk (in het geval van Bitcoin en Ethereum miljoenen) hebben een “kopie” van de blockchain (ook wel: ‘ledger’ of ‘boekhouding’). Al deze gebruikers vinden samen ‘concensus‘ over wat de waarheid is. Kort samengevat zal hierbij ‘meeste stemmen’ prevaleren. Om de checksums aan te passen, zul je dus ten minste 51% van de checksums over de hele wereld aan moeten passen. En dat gaat (waarschijnlijk) niet lukken.
De geïnteresseerde lezer moet zeker de Blockchain Inleiding van Nanning de Jong (Berenschot) eens lezen. Terzijde merken we op dat er diverse ‘beperkingen’ zijn aan Blockchains. Zo duurt het gebruikelijk lang (tot enkele minuten) om een transactie uit te voeren, en zijn er lastige vraagstukken met de afweging tussen private en publieke blockchains. Maar dat is voer voor een aparte blog. Vandaag kijken we naar mogelijkheden toepassingen, risico’s en gaan wij aan de slag. Lees je mee?
Wat gaat het mijn bedrijf bieden?
Een goede vraag. In onze visie zijn de volgende onderwerpen interessant:
Smart contracting.
Ethereum is hier een goed voorbeeld van. Met behulp van programmeercode wordt een slim contract geschreven. Daarbij wordt van tevoren bepaald welke acties er uitgevoerd moeten worden, wanneer aan bepaalde eisen voldaan is. Bijvoorbeeld dat een geldbedrag (in Ether of Bitcoin bijvoorbeeld) wordt overgemaakt, als een vlucht vertraagd is (verzekeringswezen) of dat een bedrag wordt overgemaakt wanneer een derde een verklaring aflegt (escrow). Ook is het mogelijk democratische systemen te bouwen, waarbij op in te dienen voorstellen kan worden gestemd. Of om een centrale munt te ontwikkelen, die niet kan worden ‘bijgedrukt’, of alleen onder bepaalde, vooraf afgesproken, omstandigheden. Precies dit is de kern van smart contracting: de regels van het ‘spel’ zijn vooraf duidelijk, en zullen niet wijzigen tijdens het ‘spelen’.
Enkele concrete voorbeelden die wij op korte termijn verwachten: affiliate netwerken, freelance platforms zoals het recent door Stripe overgenomen Payable waar contracten en betalingen worden geautomatiseerd, en natuurlijk (nieuwe) verzekeringsfondsen: zo zou het onder ZZP’ers populaire Broodfonds perfect door Blockchain-technologie ondersteund kunnen worden.
Privacy.
Opnieuw is Ethereum een goed voorbeeld. Een eindgebruiker kan bijvoorbeeld een slim contract inzetten om informatie naar een kredietverstrekker te versturen. Het slimme contract kan dan bepaalde geautomatiseerde checks uitvoeren (bijv. op leeftijd, kredietscore, strafblad) namens de kredietverstrekker, zonder dat deze de informatie ooit kan inzien: alleen de uitkomsten worden gerapporteerd.
Concrete voorbeelden: de Digitale Gehandicapten Parkeerkaart is een proof of concept van de samenwerkende gemeenten Drechtsteden. De overheid experimenteert actief met Blockchain toepassingen.
Trust en tripple entry accounting.
‘Trust’ kan in dit lijstje niet ontbreken. Velen definiëren de blockchain als een middel om zekerheid te bieden, in een omgeving waar partijen elkaar niet vertrouwen. Triple Entry Accounting geeft hier waardevolle, toepasselijke betekenis aan. Kort gezegd is de gedachte om de transacties tussen bedrijven te waarborgen met Blockchain. Deze publieke ‘boekhouding’ kan vervolgens worden aangesloten op de interne boekhouding. Om even voor ons eigen vak te spreken: in de (jaarrekening)controle betekent dit dat we het in- en verkoopboek niet langer hoeven te beschouwen. Op basis van Triple Entry Accounting weten we al dat de transacties legitiem zijn.
Concreet: Triple Entry Accounting wordt nu al ingezet voor bijvoorbeeld diamanten. Op basis van unieke kenmerken is de diamant op te vragen, en is de hele historie zichtbaar: van delven, naar slijpen tot verkoop aan consument. En dus ook of er “bloed” aan kleeft.
Hoe zit het met de "hacks" die voorbij komen?
Er zijn enkele “hacks” geweest met bijvoorbeeld Bitcoin en Ethereum, twee grote ‘mumten’ in de Blockchain-wereld. Omdat Blockchain een hype is, worden de hacks breed uitgemeten – en terecht. Vaak is dit direct zichtbaar in de koers van bijvoorbeeld de Bitcoin, waar (vooral door speculanten) een overreactie plaatsvindt. Goed om te vermelden is dat de hacks ontstaan door fouten in de implementatie, niet in technologie.
Zo vertrouwen eindgebruikers bijvoorbeeld ‘Exchanges’ hun ‘Wallet’ toe. De beste metafoor is het letterlijk uitlenen van je portemonnee aan een “penningmeester”, die daarbij belooft overeenkomstig jouw instructies te handelen. Meestal gaat dat goed. Er zijn echter ook voorbeelden van exchanges (“penningmeesters”) die er met de wallets vandoor gaan, of gehackt worden (zoals Mt Gox in 2014 of Bithumb vorige maand). Of gebruikers die hun wallet slecht beveiligen, waardoor hackers zich als jou voor kunnen doen. Dat is vragen om ellende. De les is simpel: houd altijd zelf je wallet, en beveilig deze goed.
Daarnaast zijn er hacks bekend in Ethereum Smart Contracts. Ethereum is een interessante blockchain, die het mogelijk maakt om slimme contracten te bouwen (lees: programmeren). Dat zijn contracten die zichzelf uitvoeren, op basis van de van tevoren afgesproken regels. Zo’n contract kan bijvoorbeeld fungeren als trust, als escrow, en zelfs als verzekeringsagent of energienetwerk. Echter, programmeren is mensenwerk. En waar mensen werken, worden fouten gemaakt. Precies deze fouten zijn bijvoorbeeld de oorzaak voor de DAO hack in 2016. Zo’n fout is vergelijkbaar met een jurist die een fout maakt, waardoor het contract niet langer waterdicht is.
Kort maar goed: het fundament, de blockchain-technologie is onaangetast. De implementaties zijn niet altijd perfect, onder andere door slechte beveiliging en fouten in contracten. Eén les die daaruit geleerd kan worden, is dat blockchain niet voor iedereen is weggelegd. Nog niet. Experimenteren met Bitcoins, Ethereum of andere cryptocurrencies vergt een even zorgvuldige aanpak als elk IT-project en als elk ondertekend contract. Wij adviseren je daar overigens graag bij.
Wat doet Joinson&Spice met Blockchain?
Wij geloven dat Blockchain betekenisvolle verandering gebieden. En we zijn daar niet alleen in. Vandaag nog werd in het FD gesproken over de baanbrekende veranderingen die Blockchain teweeg zal brengen. Overigens niet zonder een portie gezonde kritiek.
JOINSON&SPICE is op de volgende manieren actief met Blockchain:
Inspireren – we geloven in de potentie van Blockchain, maar kunnen het niet alleen. We zijn maar een klein Amsterdams accountantskantoor. Samen met partners en de Blockchain community gaan we de uitdaging aan. We nemen klanten en partners mee in het proces. Deze blog is daar een voorbeeld van, maar ook inspiratiesessies met klanten behoren hiertoe, waarbij we nadenken over een slimmere jaarrekeningcontrole en andere vormen van waardecreatie voor onze TMT-klant.
Experimenteren – voor sommige bedrijven is het nog te vroeg om aan de slag te gaan met Blockchain. Maar zodra onze klant er klaar voor is, zijn wij dat ook. Bijvoorbeeld met IT audits, Ethereum contract scans of met advies en begeleiding tijdens het plannen en uitvoeren van een Blockchain Proof of Concept (PoC). Zo hebben wij een interne toepassing van Blockchain in ontwikkeling, waarmee het team van JOINSON&SPICE elkaar ‘complimenten’ kan geven in de vorm van een eigen ‘digitale munt’. Waarom? Hiermee bereiken we vier doelen: 1. we inspireren het team, 2. we verhogen de Blockchain-kennis in het team, 3. we kennen het PoC-proces hierdoor van binnen van buiten en 4. we verhogen de medewerkertevredenheid (want iedereen vindt het fijn om complimentjes te krijgen!).
Kennisontwikkeling en innovatie – door deel te nemen aan kennissessies en zowel on- als offline communities blijven we betrokken bij de kopgroep. Nee, we zijn geen leiders en zullen dat ook niet worden. Daar zijn de grote consortia van bijvoorbeeld internationale banken voor. Maar wel zijn we actief member van de communities en zijn we zo op de hoogte van ontwikkelingen op het gebied van veiligheid en mogelijke toepassingen. En die kennis delen we direct met jou.
En nu?
Misschien proef je ons enthousiasme tussen de regels door. Wij geloven dat Blockchain de wereld in het algemeen, en onze beroepsgroep in het bijzonder gaat veranderen. Tegelijk zijn we gepast terughoudend. Uiteindelijk draait ons beroep om het bedienen van de publieke- en klantbelangen. Niet om het najagen van inspirerende technische veranderingen.
Het blijft dus zoeken naar de toepassing die waarde gaat toevoegen, zonder luchtkastelen na te jagen. Met deze blog sloegen we de hype rond cryptocurrencies even over, en keken we één stapje verder naar de écht waardevolle toepassingen. En we deden dat niet zonder de beveiligingsrisico’s scherp te hebben. Tot slot vertelden we je hoe JOINSON&SPICE Blockchain implementeert.
Geïnspireerd? Drink eens een kop koffie (of een biertje) met Louren van Garderen (email, LinkedIn), onze Blockchain specialist. Dan denken we samen na over wat het jou kan brengen.
Louren van Garderen – IT Audit Staff & Blockchain Specialist
[email protected]
+31 (0)650993373
+31 (0)203330199